Koncert jest pierwszą w Polsce tak obszerną monografią pieśni karaimskich ukazująca tę muzykę w rozległym kontekście kulturowym.
Historia Karaimów na ziemiach naszego kraju liczy ponad sześćset lat. Karaimi przez wieki funkcjonowali na styku kultur i alfabetów, byli więc najczęściej tłumaczami w kontaktach królów polskich z Imperium Osmańskim. Język karaimski jest spokrewniony z tatarskim czy tureckim (pochodzącymi z muzułmańskiego kręgu kulturowego), natomiast religia wywodzi się z judaizmu (językiem liturgicznym jest hebrajski, a Świętą Księgą – “Tora”). To niezwykle ciekawa mniejszość, która dzięki pasji zgłębiania wiedzy do dziś zachowała swój język, religię, pieśni i świadomość własnej kultury.
Posłuchaj całego koncertu: https://vod.tvp.pl/programy,88/scena-muzyczna-odcinki,285351/odcinek-45,S01E45,308009
RUCH MUZYCZNY:
„Muzyka Karaimów w ujęciu Cichej i Spółki jest niezwykle przejmująca, nieco nostalgiczna. Na uwagę zasługują rozbudowane, lecz nienachalne aranżacje, ciekawe plany muzyczne, umiejętnie konstruowane przez etniczne perkusjonalia (Patrycja Betley) oraz instrumenty strunowe, na których grają Mateusz Szemraj (cymbały, saz, oud, kantele) i Karolina Matuszkiewicz (kemancze, skrzypce, śpiew).”Ewelina Grygier, Dźwiękowy świat Karaimów, Ruch Muzyczny, Wydanie: #25–26/2020
Muzyka karaimska ma cechy kosmopolityczne. Karaimi oprócz tworzenia własnych pieśni często pożyczali melodie kultur, wśród których żyli. W ich muzyce pobrzmiewają melodie zarówno polskie, rosyjskie, krymskotatarskie czy ukraińskie. Ten wielobarwny potencjał muzycznej spuścizny Karaimów jest dla mnie szczególnie inspirujący. Karolina Cicha w swej pracy bazowała na unikalnych źródłowych nagraniach archiwalnych udostępnionych przez Związek Karaimów Polskich.
Muzyka Karaimów jest bardzo ważną częścią wielowiekowej świeckiej kultury najmniejszej mniejszości w Polsce. W poszukiwaniu źródeł i świadectw praktyki muzycznej wśród społeczności karaimskiej trzeba sięgnąć do historii Krymu, Wielkiego Księstwa Litewskiego, Wileńszczyzny oraz Polski XIX i XX w. Dziś pieśni pozostają w ulotnej pamięci najstarszych Karaimów zamieszkałych w rozproszeniu oraz w nielicznych świadectwach materialnych – archiwalnych nagraniach zachowanych w karaimskich kolekcjach prywatnych.
GAZETA WYBORCZA:
„To cenna lekcja historii oraz etnografii, ale tez po prostu świetna płyta, która ma walor rozrywkowy i może wzruszyć. Która niby brzmi obco, bo to jednak nieznany język i inny świat, ale zarazem znajomo – bośmy się przecież wzięli z tej samej, bliskowschodniej wieży Babel i ani upływ czasu, ani hałas cywilizacji nie są w stanie w pełni tego wymazać.” J. Szubrycht, Gazeta Wyborcza
Materiał powstał w ramach Stypendium z Budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego przy współpracy ze Związkiem Karaimów Polskich oraz w ramach programu Kultura w Sieci. Powstała też multimedialna Karaimska Mapa Muzyczna, na której znajdziemy wiele ciekawych faktów z dziedziny kultury i muzyki karaimskiej:
https://mapamuzyczna.karaimi.org/pl/mapa
